สิทธิได้รับชำระหนี้ก่อนของผู้รับจำนอง
สิทธิได้รับชำระหนี้ก่อนของผู้รับจำนอง
สิทธิได้รับชำระหนี้ก่อนของผู้รับจำนอง
บุริมสิทธิเหนือทรัพย์สินที่จำนอง,สิทธิได้รับชำระหนี้ก่อนเจ้าหนี้อื่น,การขายทอดตลาดทรัพย์จำนอง
ผู้รับจำนอง มีสิทธิเหนือทรัพย์สินของลูกหนี้(ผู้จำนอง) ในการที่จะได้รับชำระหนี้อันค้างชำระแก่ตนจากทรัพย์สินนั้นของลูกหนี้ก่อนเจ้าหนี้คนอื่นๆ ซึ่งเรียกว่า "บุริมสิทธิ" ดังนั้นแม้ผู้จำนองจะมีเจ้าหนี้กี่รายก็ตาม และเจ้าหนี้อื่นจะมานำยึดทรัพย์สินที่จำนองออกขายทอดตลาดก็ย่อมสามารถทำได้แต่ไม่กระทบกระทั่งถึง "บุริมสิทธิ" ของผู้รับจำนอง หมายความว่า ผู้รับจำนองเป็นเจ้าหนี้ที่มีสิทธิได้รับชำระหนี้ก่อนเจ้าหนี้อื่น ๆ ที่นำยึดทรัพย์สินที่จำนองก่อนนั่นเอง ส่วนราคาที่เหลือจากการขายทอดตลาดจึงจะนำไปชำระหนี้ให้กับเจ้าหนี้รายอื่น
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1551/2543
ผู้รับจำนอง ซึ่งเป็นเจ้าหนี้ ย่อมมีสิทธิที่จะร้องขอต่อศาลชั้นต้นซึ่งออกหมายบังคับคดีให้เอาเงินที่ได้มานั้นชำระหนี้ตนก่อนเจ้าหนี้อื่น ๆ ได้ โดยไม่ต้องคำนึงว่าจะมีเจ้าหนี้ตามคำพิพากษาอื่นมาขอเฉลี่ยหนี้ของลูกหนี้หรือไม่ การขายทอดตลาดทรัพย์จำนองนั้นขายได้ 2 วิธี คือขายโดยปลอดจำนองหรือขายโดยติดจำนอง การที่ผู้รับจำนองยื่นคำร้องขอให้ตนได้รับชำระหนี้ก่อนเจ้าหนี้อื่น ย่อมแสดงให้เห็นว่าผู้รับจำนองซึ่งเป็นเจ้าหนี้บุริมสิทธิ ประสงค์ให้นำทรัพย์สินจำนองออกขายโดยปลอดจำนองแล้วจำเงินที่ได้จากการขายมาชำระหนี้ตน ก่อนเจ้าหนี้อื่น และการที่วรรคสองของประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 289 บัญญัติให้ผู้รับจำนองยื่นคำร้องเสียก่อนเอาทรัพย์สินนั้นออก ขายทอดตลาดก็เพราะเจ้าพนักงานบังคับคดีจะได้ดำเนินการขายไป ได้ถูกต้องตามเจตนาของผู้รับจำนอง ดังนั้น เมื่อผู้รับจำนอง เป็นเจ้าหนี้บุริมสิทธิ ดังนั้นผู้รับจำนองย่อมมีสิทธิได้รับชำระหนี้ก่อนเจ้าหนี้รายอื
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 7063/2541
ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 289 วรรคหนึ่ง ให้สิทธิแก่ผู้รับจำนองที่จะเลือกว่าให้นำทรัพย์สินจำนองออกขายโดยปลอดจำนองแล้วนำเงินที่ได้จากการขายมาชำระหนี้ตนก่อนเจ้าหนี้อื่นก็ได้ แต่อย่างไรก็ตามหากผู้รับจำนองไม่ประสงค์จะใช้สิทธิบังคับจำนองก็อาจให้ขายทรัพย์นั้นโดยติดจำนองก็ได้ เพราะการบังคับคดีแก่ทรัพย์สินไม่กระทบกระทั่งถึงสิทธิจำนองซึ่งผู้รับจำนองอาจร้องขอให้บังคับเหนือทรัพย์สินนั้นได้ ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 287 และในกรณีจำนองอสังหาริมทรัพย์วรรคสองของมาตรา 289 ได้บัญญัติให้ผู้รับจำนอง ยื่นคำร้องเสียก่อนเอาทรัพย์สินนั้นออกขายทอดตลาด ทั้งนี้เพื่อเจ้าพนักงานบังคับคดีจะได้ดำเนินการไปได้โดยถูกต้องตามเจตนาของผู้รับจำนอง การที่ผู้รับจำนองไม่ได้ยื่นคำร้องขอต่อศาลก่อนเอาทรัพย์สินจำนองออกขายทอดตลาดจึงหาเป็นเหตุให้ผู้รับจำนองหมดสิทธิไปไม่ เมื่อเอาทรัพย์สินจำนองออกขายทอดตลาดโดยปลอดจำนองแล้วก็จะต้องชำระหนี้จำนองให้แก่ผู้รับจำนองก่อน ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 732
